Os Marginocéfalos

Os Marginocéfalos caracterizábanse por ter unha asombrosa estrutura na cabeza, presentaban grandes cornos ou placas óseas sobre o cranio.  Todos foron herbívoros e camiñaban en catro patas. Dentro deste grupo atópanse os  Pachycephalosauria “lagartos de cabeza grosa” e os Ceratópsidos.

os ormitópodos e os tireóforos

Os Ornitópodos tiñan os pés con tres dedos, semellante aos das aves, de feito chegaron a ser coñecidos como “dinosauros con patas de ave”. Eran hervivoros bípedos podendo ser tamén cuadrupedos, había de todos os tamaños, desde pequenos como un can, ata altos como unha jirafa.  A pesar de ter un parecido cos terópodos, diferenciábanse polas mandíbulas que terminaban nunha especie de pico picudo e os dentes estaban adecuados para a mastigación de follas.

Os ornitópodos clasifícanse nas familias dos heterodontosáuridos, hipsilofodontidos, driosáuridos, tescelosáuridos, camptosáuridos, iguanodóntidos, hadrosáuridos e lambeosáuridos.

Os Tireóforos  foron  os dinosauros máis acoirazados que existiron, uns tiñan placas, outros protuberancias e outros tiñan cornos. Eran corpulentos cuadrupedos, con cabezas pequenas e colas moi longas.

os celurosaurios

os celurosaurios eran depredadores pequenos e medianos, tiñan pescozos flexibles alongados, mandíbulas estreitas e pequenos dentes moi afiados, ademais posuían patas traseiras longas, o que os facía moi agiles no momento de correr.  A este grupo pertence Compsognathus, un dos dinosauros máis pequenos que se coñece, xunto co Coelophysis, só medía tres metros de lonxitude.

Os espinosauroides

Os espinosauroides son tamén coñecidos como Megalosauridae “lagartos grandes”. Habitaron no que hoxe se coñece como América, Europa e África.  Posuían trazos considerados como primitivos, do mesmo xeito que en moitos outros dinosauros, as extremidades traseiras estaban máis desenvolvidas que as dianteiras.  Podía medir 9 metros de longo e era moi veloz, os seus dentes eran como serras que facilitaban o desgarramiento da carne da vítima e estaban moi ancorados á raíz da mandíbula, isto evitaba a posible perdida durante a batalla.

Os carnosaurios

Os carnosaurios foron o maior gupo de carnívoros que existiron, podían medir desde 6 metros ata 15 metros de longo e alcanzaban a pesar ata 6 toneladas ou moito máis.  Tiñan unha cabezas  grandes, pescozos  curtos  pero musculosos, perigosas extremidades superiores e colas moi pesadas e ríxidas, para manter o equilibro.  Estes son algúns representantes do  temido grupo de carnívoros.

Os téropodos

Os téropodos dividíronse en dous grupos: os ceratosaurus e os tetanuros.

Ceratosaurus: tiñan un gran corno óseo sobre a cabeza, de feito a palabra ceratosauru significa “réptil con corno”. Do mesmo xeito que moitos carnívoros posuía unhas magnificas mandíbulas armadas de poderosos dentes grandes e curvos para desgarrar mellor a carne.  Atopóuselle un gran parecido co Allosaurus.

Tetanuros: a palabra tetanuro signfica “cola rigida”, o cal fai referencia a como estaba estruturada a cola destes dinoaurios, era unha cola moi rigida na parte posterior. Tiñan tamén dúas xanelas grandes na mandíbula superior e isto facía que o craneo fose máis lixeiro.  Dentro do grupo dos tetanuros podemos atopar os: carnosaurianos, espinosauroides e os celurosaurianos, estes últimos inclúen ás aves.

tipos de dinosaurios

Atopada unha das pegadas de dinosauro máis grandes do mundo

A pisada de máis dun metro de diámetro estaba “en moi bo estado de conservación”

Existen pegadas que deixan marcas profundas. Pero non todas corresponden a un titanosaurio que habitaba o planeta durante a época do Cretácico Tardío, fai entre 70 e 90 millóns de anos.

A maior pegada de dinosauro foi descuberta no deserto de Gobi, unha rexión entre o norte de China e o sur de Mongolia. Os investigadores que participaron na escavación, entre eles, o profesor Shinobu Ishigaki, cren que se trata dun exemplar de titanosaurio, que pertence á familia dos saurópodos, unha especie herbívora e cuadrúpeda caracterizada polo seu pescozo longo.

Científicos da Academia de Ciencias de Paleontoloxía de Mongolia e da Universidade de Ciencias de Okayama de Xapón que formaban a expedición atoparon a pisada da pata traseira esquerda con marcas “de tres garras e en moi bo estado de conservación”, segundo o profesor Ishigaki. Os labores de escavación comezaron o 21 de agosto deste ano.

O tamaño da pegada é de 106 por 77 centímetros, polo que se estima que a lonxitude do animal oscilaría entre os 20 e 35 metros de longo e o seu peso sería de 40 toneladas, aproximadamente.

O curioso deste descubrimento é que non é unha “pegada cóncava”, é dicir, non está afundida e así se preservou durante o paso do tempo, senón que diversos sedimentos que transportan area grosa depositáronse nesa pegada adoptando a súa forma.

Pero este non é o único achado feito na zona. Os membros da investigación deron con outras pisadas do titanosaurio, que, ao ser consecutivas, permitirían “calcular a velocidade do movemento” e o peso do animal. Crese que o modo de camiñar deste exemplar era “arrastrando as súas patas dianteiras”, polo que esas pegadas serían máis difusas e non se conservaron.

Tamén localizaron, tras seis días conducindo polo deserto, un gran número de pegadas fósiles doutros animais dispersas pola zona, como os terópodos, unha especie carnívora e bípeda que se extinguiu fai 66 millóns de anos.

Con todo, esta non é a primeira pegada grande de dinosauro achada. En Marrocos e Francia tamén hai restos de pisadas de tamaño similar ao achado no deserto de Gobi.

Os ovos de dinosauro revelan unha posible causa da súa extinción

Podían tardar de tres a seis meses en eclosionar, un período moi prolongado que puido influír na súa desaparición

Os ovos de dinosauro podían tardar de tres a seis meses en eclosionar, un período moi prolongado que puido influír na súa extinción, segundo un estudo publicado pola revista PNAS e para o que se analizaron dentes fosilizados de embrións deses animais prehistóricos.

Ata agora pensábase que, no caso dos dinosauros non aviarios, a incubación dos ovos era máis similar aos paxaros que á dos réptiles, pero expertos das universidades de Florida (EE.UU) e Calgary (Canadá) e do Museo Americano de Historia Natural, desmentiron esta teoría. Ese prolongado período de incubación tamén "puido afectar á capacidade dos dinosauros para competir" con outras especies de paxaros, réptiles e mamíferos que se reproducían máis rapidamente tras as extinción masiva ocorrida fai 65 millóns de anos.

"Sabemos moi pouco sobre a embriología dos dinosauros, pero relaciónase con moitos aspectos do desenvolvemento, da historia da vida e a evolución", segundo un dos autores do estudo Mark Norel, experto do Museo Americano de Historia Natural.

Pero agora, coa axuda de ferramentas avanzadas como os escáneres CT e microscopios de alta resolución os investigadores están a facer "descubrimentos" que non poderían "imaxinar hai 20 anos", agregou. Como os paxaros son dinosauros vivos, os científicos supuxeran que o tempo de incubación dos ovos era similar, de once a 85 días. Con todo, o equipo de investigación propúxose demostrar esa teoría analizando os dentes fosilizados de embrións de dinosauros ornitisquios en moi bo estado de conservación.

Uns pertencían a un Protoceratops, procedente do deserto de Gobi, cun peso de 194 gramos, e os outros a un Hypacrosaurus, atopado en Canadá e de catro quilos de peso. En primeiro lugar, os investigadores escanearon as mandíbulas dos embrións para visualizar a dentición en formación e posteriormente usaron microscopios avanzados para analizar as liñas de crecemento presentes nos dentes de todos os animais.

Ditas liñas fórmanse cando os dentes desenvólvense e son como os aneis que poden contarse no interior dos troncos das árbores, pero no caso dos dentes fórmanse cada día, de maneira que "literalmente pódense contar para ver durante canto tempo desenvolveuse cada dinosauro", explicou Gregory Erickson, da Universidade de Florida.

Usando devandito métodos, os científicos determinaron que os embrións de Protoceratops tiñan uns tres meses cando morreron e os de Hypacrosaurus uns seis meses.

Eses resultados indican que, para os dinosauros que non eran aves, o tempo de incubación era máis próximo ao dos réptiles, que vai de varias a semanas a meses, o que supón que, probablemente, as aves foron cara a unha incubación máis rápida cando evolutivamente separáronse dos dinosauros.

Os expertos consideran que o resultado do seu estudo podería ser "bastante diferente" se se puidesen analizar ovos de dinosauros máis parecidos ás aves como o Velociraptor, pero ata o momento non se descubriron ovos desa especie.

O estudo tamén ten implicacións sobre as posibles causas da extinción dos dinosauros, pois os tempos prolongados de incubación expoñían aos ovos e aos proxenitores á fame, eventos como inundacións ou os depredadores.

Ademais, un desenvolvemento embrional lento puido supoñer para eses dinosauros unha desvantaxe en comparación con outros animais que sobreviviron á extinción ocorrida no período Cretácico-Paleógeno, fai 66 millóns de anos.

Achan o maior fósil xamais descuberto de Tiranosaurio rex

O enorme fósil foi descuberto durante unha expedición á formación Hell Creek en Estados Unidos.

A formación Hell Creek (ou Arroio do Inferno), unha división xeolóxica infestada de fósiles  e elementos do Cretácico Superior, foi o escenario do descubrimento do maior fósil xamais descuberto dun Tiranosaurio Rex (Tyrannosaurus rex).

O achado foi realizado por un equipo de científicos da Universidade de Washington (EE.UU.) xunto con paleontólogos do Museo Murke de Historia Natural. Os expertos identificaron os restos dun tiranosaurio incluíndo un cranio moi completo duns 1.100 quilogramos de peso.

Tufts-Love Rex, como denominaron ao T. rex en honra aos descubridores dos primeiros restos (Jason Love e Luke Tufts) que resultaron ser finalmente os dun cranio dun T. rex xunto con costelas, vértebras, parte da mandíbula e a pelvis dun dos máis grandes dinosauros carnívoros que camiñaban sobre a Terra fai 66-68 millóns de anos, viviría ao final do Cretácico, pois os seus restos atopáronse na parte inferior dun outeiro.

As evidencias fósiles apuntan a que este depredador de grandes mandíbulas e dentes de serra alimentouse doutros dinosauros como o  Triceratops ou o Edmontosaurus e que viviu nos vales dos ríos forestais no oeste de América do Norte durante o período cretácico tardío.

O cranio en cuestión mide 1,20 metros e pesa máis dunha tonelada, polo que os paleontólogos cren que este dinosauro debe ser ao redor dun 85% máis grande que o T.rex atopado ata a data. Por poñer un exemplo, ata as cadeiras, este T.rex sería tan alto e tan longo como un autobús urbano. Ademais, os investigadores calculan que o dinosauro contaba cuns 15 anos de idade cando morreu (os adultos tiñan unha media de vida de ata 25-30 anos).

“Despois de ver a o “Tufts-Love Rex” durante a súa escavación podo testemuñar o feito de que é sen dúbida un dos exemplares máis significativos descubertos e debido ao seu tamaño, é seguro que nos proporcionará información importante sobre o crecemento e hábitos de alimentación destes magníficos animais”, explica Jack Horner, actual investigador asociado do Burke Museum.

Está previsto que o Museo Burke expoña ao público este exemplar de dinosauro en 2019.

Recupéranse proteínas dun dinosauro de 80 millóns de anos

Péptidos de colágeno dun brachylophosaurus de 80 millóns de anos, foron confirmados por investigadores da Universidade de Carolina do Norte.

O traballo presta maior apoio á idea de que as moléculas orgánicas poden persistir en especímenes decenas de millóns de anos máis do orixinalmente crido e teñen implicacións para a nosa capacidade de estudar o rexistro fósil no nivel molecular.
Elena Schroeter, investigadora postdoctoral do estado estadounidense de Carolina do Norte, e Mary Schweitzer, profesora de Ciencias Biolóxicas no Museo de Ciencias Naturais de Carolina do Norte, querían confirmar achados anteriores de colágeno de dinosauro orixinais reportados por primeira vez en 2009 do brachylophosaurus canadensis, ou dinosauro con pico de pato, que vagó o que é agora Montana fai ao redor de 80 millóns de anos. 

A tecnoloxía de espectrometría de masas e as bases de datos de proteínas melloraron desde que se publicasen os primeiros descubrimentos, e queriamos non só abordar as cuestións relativas aos achados orixinais, senón tamén demostrar que é posible obter repetidamente secuencias informativas de péptidos de fósiles antigos", di Elena Schroeter, investigadora do estado de Carolina do Norte.

"A tecnoloxía de espectrometría de masas e as bases de datos de proteínas melloraron desde que se publicasen os primeiros descubrimentos, e queriamos non só abordar as cuestións relativas aos achados orixinais, senón tamén demostrar que é posible obter repetidamente secuencias informativas de péptidos de fósiles antigos", dixo o  luns Schroeter.
O colágeno é unha proteína e os péptidos son os bloques de construción das proteínas. A recuperación de péptidos permite aos investigadores determinar as relacións evolutivas entre os dinosauros e os animais modernos, así como investigar outras cuestións, tales como que características da proteína de colágeno permítenlle conservar durante o tempo xeolóxico (ou millóns de anos). 
O material da mostra proviña do fémur da mostra, ou óso da coxa. Utilizando espectrometría de masas, o equipo recuperou oito secuencias peptídicas de colágeno I, dúas delas idénticas ás recuperadas en 2009 e seis novas. As secuencias mostran que o colágeno I en B. canadensis ten similitudes co colágeno I en crocodilios e aves, un resultado que esperariamos para un hadrosaurio, baseado nas predicións feitas de estudos esqueléticos previos.

Descubren unha nova especie de lagarto da época dos dinosaurios

Unha nova especie de lagarto, concretamente da familia das iguanas, que habitou na Terra durante a época na que existiron os dinosauros foi descuberta por un grupo de investigadores da Universidade de Washington. O lugar onde se produciu o achado é en Egg Mountain, no estado norteamericano de Montana, preto da fronteira entre Canadá e EEUU. O estudo foi publicado na revista Proceedings of the Royal Society of London B.
O réptil foi denominado polos científicos como Magnuviator ovimonsensis. Os dous restos fósiles foron achados nun "excepcional" estado, e coa estrutura do corpo practicamente completa. Estímase que estes lagartos viviron durante o Cretácico (fai 75,5 millóns de anos), pero os investigadores non teñen claro aínda cando se extinguiu o réptil. "Este descubrimento podería axudarnos a entender cando e como os lagartos desenvolveron as súas actuais anatomías", informa o autor principal do estudo, David DeMar, doutor asociado na Universidade de Washington de Bioloxía.
"O Magnuviator ten unha morfoloxía única. Ten unha combinación de características anatómicas que ningún outro lagarto posúe", apunta DeMar. Por exemplo, esta especie de lagarto ten na parte inferior un óso da espinilla, característica que non se atopa en ningún fósil de iguana. Ademais, os investigadores norteamericanos relacionan este exemplar con outra especie de lagarto atopada en Mongolia e chamada Temujiniidae. Estes dous exemplares poderían descender dun devanceiro común. A característica común entre estas dúas especies é que ambas habitaban nun hábitat semiárido.
Con respecto á alimentación destes lagartos, o estudo contempla que a súa fonte de comida poderían ser as avispas, aínda que non descartan que polo seu tamaño (40 centímetros aproximadamente) poderían inxerir outro tipo de alimentos. 

"Dada a escaseza de lagartos documentados no rexistro fósil do Cretácico, o máis excitante deste achado neste momento é, precisamente, que se produciu", argumenta Luís Alcalá, director xerente da Fundación Conxunto Paleontolóxico de Teruel-Dinópolis.
"Con todo, sábese moi pouco da existencia do animal", conclúe Alcalá.
"Os descubrimentos como Magnuviator dannos unha visión rara das especies de lagartos que estaban presentes antes da extinción dos dinosauros", argumenta o documento do estudo. Greg Wilson, participante da publicación e profesor adxunto na Universidade de Washington en Bioloxía, engade: "Cremos que os dinosauros carnívoros e herbívoros viñeron a Egg Mountain repetidamente para aniñar, e no proceso de escavación deste sitio estamos a aprender máis e máis sobre outras criaturas que viviron e morreron alí".

Loita entre dinosaurios

Museo de Burgos

Imaxes da nosa saída ao Museo dos Dinosaurios de Burgos, onde aproveitamos para realizar unha pequena excursión de sendeirismo.

Achada unha cola de dinosaurio con plumas conservada en ámbar

Os comerciantes birmanos crían que se podía vender como unha curiosidade ou unha xoia, pero resultou ser unha cola de dinosauro... con plumas. O paleontólogo chinés Lida Xing, da Universidade Chinesa de Geociencias en Beijing, interesouse por esta rareza do tamaño dun pexego nun mercadillo de ámbar no norte de Birmania e tras estudalo xunto ao seu equipo, e outros investigadores de Canadá e Reino Unido, concluíron que o anaco de ámbar conservou unha cola con plumas dun dinosauro de 99 millóns de anos, un achado que analizan na revista Current Biology.
 "Deime conta de que o contido era dun vertebrado, probablemente un terópodo, pero non unha planta", como crían quen o ofertaba, contou Xing a CNN . "Non estaba seguro de que (o comerciante) realmente entendese o importante que era este espécime, pero non subiu o prezo", relata.

No seu traballo, os autores suxiren que a cola, de 3,7 centímetros, era marrón castiñeiro na parte superior e branco no seu parte inferior. O fragmento conserva oito vértebras do que cren foi un exemplar de dinosauro emplumado. Segundo os seus exames, puido pertencer a un terópodo xuvenil non aviario, un grupo de dinosauros que inclúe aos velociraptor e tiranosaurios. O estado de Kachin, no nordés de Birmania, onde se atopou o espécime, foi produtor de ámbar durante 2.000 anos.


"Esta é a primeira vez que atopamos material de dinosauro preservado en ámbar", afirma o coautor do artigo Ryan McKellar, do Royal Saskatchewan Museum en Canadá, que tamén incide na importancia que terá este achado para o estudo da evolución das plumas.
McKellar asegura que a anatomía da cola indica que pertence a un dinosauro emplumado e non a un paxaro adulto. As principais características que lle levan a esta conclusión son a lonxitude da cola, a forma das vértebras, e o feito de que as vértebras non se fusionan nunha estrutura de varilla-como o fan nas aves."Se tivesen un exemplar na man sería do tamaño dun gorrión", explicou a The Guardian.
Entre os restos analizados hai ósos fosilizados, músculos ou pel momificada. Os investigadores cren que o animal quedou atrapado na resina de árbore que formou o ámbar.